Nie bój się autyzmu

Autyzm to całościowe zaburzenie rozwoju dziecka – może mieć wiele różnych objawów, które na pierwszy rzut oka mogą nie wydawać się symptomem choroby. Choć coraz więcej się o autyzmie mówi, pisze, mimo poświęconych mu kampanii społecznych, ludzie nim dotknięci wciąż często są mylnie odbierani przez środowisko jako dziwni czy źle wychowani. 2 kwietnia obchodzimy Światowy Dzień Świadomości Autyzmu, który w założeniu ma poprawić zrozumienie tego zaburzenia i propagować działania ułatwiające funkcjonowanie i rozwój dzieciom dotkniętym autyzmem.

Przyczyn autyzmu może być kilka, choć nie ma badań laboratoryjnych na ten temat. Naukowcy wśród potencjalnych czynników wywołujących to zaburzenie wymieniają m.in. usterki w genach, uszkodzenie płodu, toksoplazmozę czy poważne infekcje w okresie niemowlęcym.

Objawy autyzmu dziecięcego są zauważalne wcześnie, przeważnie zanim dziecko skończy trzy lata. Choć symptomów jest wiele, tak naprawdę trudno to zaburzenie rozpoznać, a nie istnieją medyczne testy, które umożliwiłyby diagnozę. Kluczem jest uważna obserwacja dziecka od najwcześniejszych lat życia. Do zachowań, które mogą być objawem autyzmu, należą m.in.:
- zaburzenia rozwoju mowy – dziecko niechętnie mówi lub nie mówi wcale, porozumiewa się gestami;
- trudności w kontaktach z rówieśnikami – dziecko nie interesuje się zawieraniem przyjaźni, wręcz stroni od ludzi, rzadko nawiązuje kontakt wzrokowy;
- nadwrażliwość na dotyk;
- nadpobudliwość lub otępienie;
- częste wybuchy złości bez konkretnego powodu;
- brak spontaniczności, kreatywności dziecka podczas zabawy;
- agresywne lub autoagresywne zachowanie.
Poszczególne objawy nie muszą oznaczać autyzmu, ale powinny zwrócić naszą uwagę – jeśli będą się nasilać i powtarzać, warto zaprowadzić dziecko do specjalisty.

W medycznym sensie nie ma sposobu na wyleczenie dziecka czy dorosłego z autyzmu, można jednak łagodzić jego objawy poprzez odpowiednią terapię i specjalną edukację. Rzadziej stosuje się farmakologię ze względu na małą skuteczność. Wiele obszarów tego zaburzenia wciąż pozostaje nieodkryte, zarówno dla lekarzy jak i społeczeństwa. Na obecnym etapie badań terapia chorego powinna być dostosowana do jego indywidualnych potrzeb – może być nawet kilka jej rodzajów, w zależności od zaburzeń.