Operacyjne leczenie otyłości

— Kiedy mamy do czynienia z chorobą otyłością i jak się ją diagnozuje?

— O otyłości mówimy wtedy, gdy ilość dostarczonej energii znaczenie przewyższa jej zużycie przez organizm. Choroba charakteryzuje się nadmierną ilością tkanki tłuszczowej, co widać gołym okiem. Lekarze diagnozują tę chorobę posługując się wskaźnikiem masy ciała BMI (ang. Body Mass Index). Indeks masy ciała (BMI) obliczamy dzieląc masę ciała (ciężar) przez wzrost w centymetrach. Jeśli nasz wskaźnik mieści się między 25 a 29,9 wówczas mówimy o nadwadze. Jeśli natomiast wynik BMI wynosi 30-34,5 mówimy już o otyłości, klasa I. Im wyższy wskaźnik, tym wyższa klasa — otyłość klasa II to 35-39,9, natomiast otyłość klasa III — więcej niż 40. Drugim łatwym do obliczenia wskaźnikiem stosowanym w diagnostyce otyłości jest obwód talii. Gdy przekracza 80 cm u kobiet i 94 cm u mężczyzn, wówczas mówimy o zwiększonym ryzyku zachorowania na otyłość.

— Przypomnijmy jakie inne choroby generuje otyłość?

— Zacznę od tego, że otyłość skraca długość życia o 8-20 lat. Trwająca wiele lat, nieleczona otyłość przyczynia się do powstawania wielu bardzo groźnych dla życia chorób m.in. cukrzycy typu 2, zaburzeń endokrynologicznych, nadciśnienia tętniczego, bezdechu sennego, nowotworów, zmian zwyrodnieniowych stawów. Otyłość może być przyczyną obniżenia płodności, powodować wady rozwojowe płodu czy w końcu zespół policystycznych jajników — schorzenia, które bywa przyczyną niepłodności.

— Jakie są skuteczne metody leczenia otyłości?

Obecnie jedyną skuteczną metodą leczenia otyłości jest leczenie operacyjne. Początkowo lekarze skupiali się na tym, aby pacjent zrzucił jak najwięcej kilogramów. I ta utrata wagi była miernikiem udanej bądź nieudanej operacji. Operacje, których celem pierwotnym było jedynie obniżenie wagi ciała obecnie nazywa się operacjami bariatrycznymi lub chirurgią metaboliczną. Jeśli pacjent przed operacją ważył 180 kg, a po operacji jego waga spadła do 100 kg, to możemy mówić o pełnym sukcesie. Pacjent taki może normalnie funkcjonować w rodzinie, w społeczeństwie, pójść do pracy. Jego ciśnienie tętnicze normalizuje się, cukier wraca do normy. Zatem dzisiejsze leczenie operacyjne nie tylko skutkuje zrzuceniem kilogramów, ale także pozwala pozbyć się innych, wygenerowanych otyłością chorób.

— Jakie warunki musi spełniać pacjent, aby zostać zakwalifikowanym do operacji?

— Po pierwsze jego wskaźnik BMI musi wynosić 40. Operacja jest możliwa przy wskaźniku BMI >35 jeśli występują powikłania: nadciśnienie tętnicze, cukrzyca, miażdżyca, bezdech senny. Kolejnym warunkiem jest to, aby pacjent nie był uzależniony od alkoholu. Bezpośrednio przed operacją nie wolno przyjmować sterydów, chorować na toczeń rumieniowaty czy reumatoidalne zapalenie stawów. Po spełnieniu tych warunków, przeprowadzeniu odpowiednich badań laboratoryjnych i obrazowych, konsultacji z psychologiem — lekarz prowadzący zdecyduje o wyborze najlepszej dla danego pacjenta metodzie leczenia. — Jakie jest ryzyko powikłań operacyjnego leczenia otyłości?
— Ryzyko jest niewielkie. Tylko dwie osoby na tysiąc może mieć powikłania, co stanowi 0,2 proc. Pójdźmy dalej — naukowcy prześledzili losy 5 tys. otyłych osób, które się zoperowały i taką samą liczbę osób, które nie poddały się leczeniu. Okazało się, że śmiertelność w grupie osób otyłych nieoperowanych była aż o 89 proc. większa niż w grupie osób otyłych operowanych. Ludzie ci umierali na powikłania cukrzycowe, zawały serca, nowotwory, a więc na choroby wywołane nieleczoną otyłością.

— Zatem leczenie operacyjne otyłości, czyli chirurgia bariatryczna ratuje osobom otyłym życie?

Otyłość trzeba leczyć jak każdą inną chorobę. Nieleczenie otyłości pogarsza stan pacjenta i w konsekwencji zagraża życiu. W tym kontekście — chirurgia bariatryczna z pewnością chroni życie.
Bożena Kraczkowska