Eksperci prognozują, że w 2020 roku na cukrzycę będzie chorować co 10 Polak. O cukrzycy rozmawiamy z dr. n. med. Wojciechem Matuszewskim, diabetologiem, konsultantem wojewódzkim z dziedziny diabetologii.
Dr n. med. Wojciech Matuszewski
Autor zdjęcia: Arch. prywatne
— Czym jest cukrzyca i do czego może doprowadzić?
— To grupa zaburzeń metabolicznych, w których dochodzi do podwyższenia poziomu glukozy we krwi na skutek upośledzenia wydzielania insuliny przez trzustkę lub upośledzenia jej działania. Wysoki poziom glukozy we krwi prowadzi do uszkodzenia innych narządów i tkanek. Wśród powikłań odległych są to udary mózgu, zawały, choroby nerek, uszkodzenie wzroku czy zaburzenia czucia i niegojące się owrzodzenia stóp. Zespół stopy cukrzycowej występuje u osób chorujących na cukrzycę od wielu lat i jest efektem zaburzeń ukrwienia i unerwienia. Cukrzyca dotyka zarówno mężczyzn i kobiety. Obecnie w Polsce przekroczyliśmy liczbę 3 milionów osób, w Europie jest to 60 milionów i ta liczba rośnie. Na świecie choruje już 425 milionów osób. Mówi się, że cukrzyca jest chorobą cywilizacyjną i jest dziś epidemią współczesnego świata.
— To grupa zaburzeń metabolicznych, w których dochodzi do podwyższenia poziomu glukozy we krwi na skutek upośledzenia wydzielania insuliny przez trzustkę lub upośledzenia jej działania. Wysoki poziom glukozy we krwi prowadzi do uszkodzenia innych narządów i tkanek. Wśród powikłań odległych są to udary mózgu, zawały, choroby nerek, uszkodzenie wzroku czy zaburzenia czucia i niegojące się owrzodzenia stóp. Zespół stopy cukrzycowej występuje u osób chorujących na cukrzycę od wielu lat i jest efektem zaburzeń ukrwienia i unerwienia. Cukrzyca dotyka zarówno mężczyzn i kobiety. Obecnie w Polsce przekroczyliśmy liczbę 3 milionów osób, w Europie jest to 60 milionów i ta liczba rośnie. Na świecie choruje już 425 milionów osób. Mówi się, że cukrzyca jest chorobą cywilizacyjną i jest dziś epidemią współczesnego świata.
— Co ją powoduje?
— Można wyróżnić kilka typów cukrzycy. Typ 1 charakteryzuje się niedoborem insuliny na skutek uszkodzenia komórek trzustki przez autoprzeciwciała i ma podłoże autoimmunologiczne. Tutaj pacjent nie ma wpływu na zachorowanie. Zdecydowanie częściej występuje cukrzyca typu 2 i ona jest problemem na całym świecie. W ponad 90 procentach wśród jej powodów jest nadwaga, otyłość, brak aktywności fizycznej. To również wina przeważających w naszej diecie produktów wysokoprzetworzonych, z wysokim poziomem łatwo przyswajalnych węglowodanów. W tym typie dominuje insulinooporność, a sama insulina początkowo wydzielana jest w prawidłowej lub nawet większej ilości. Tutaj jednak decydujące są czynniki środowiskowe prowadzące do rozwoju otyłości brzusznej. Cukrzyca typu 2 to pokłosie w dużej mierze naszego stylu życia, w którym przeważa niewłaściwa dieta, z przewagą węglowodanów prostych i zbyt mało ruchu.
— Można wyróżnić kilka typów cukrzycy. Typ 1 charakteryzuje się niedoborem insuliny na skutek uszkodzenia komórek trzustki przez autoprzeciwciała i ma podłoże autoimmunologiczne. Tutaj pacjent nie ma wpływu na zachorowanie. Zdecydowanie częściej występuje cukrzyca typu 2 i ona jest problemem na całym świecie. W ponad 90 procentach wśród jej powodów jest nadwaga, otyłość, brak aktywności fizycznej. To również wina przeważających w naszej diecie produktów wysokoprzetworzonych, z wysokim poziomem łatwo przyswajalnych węglowodanów. W tym typie dominuje insulinooporność, a sama insulina początkowo wydzielana jest w prawidłowej lub nawet większej ilości. Tutaj jednak decydujące są czynniki środowiskowe prowadzące do rozwoju otyłości brzusznej. Cukrzyca typu 2 to pokłosie w dużej mierze naszego stylu życia, w którym przeważa niewłaściwa dieta, z przewagą węglowodanów prostych i zbyt mało ruchu.
— Jakie mogą być objawy cukrzycy?
— Nadmierne pragnienie, nadmierne oddawanie moczu i utrata masy ciała. To powinno skłonić nas do kontaktu z lekarzem. U ponad połowy chorych wspomniane wcześniej objawy nie wystąpią. Nie bez powodu mówi się, że to cichy zabójca. Polskie Towarzystwo Diabetologiczne zaleca, by w grupach ryzyka przeprowadzać badania przesiewowe w kierunku cukrzycy. Badanie w kierunku cukrzycy należy przeprowadzić raz w ciągu 3 lat u każdej osoby powyżej 45. roku życia. Ponadto, niezależnie od wieku, badanie to należy wykonać co roku u osób z następujących grup ryzyka: m.in. osób z otyłością, chorobami układu sercowo-naczyniowego, obciążeniem rodzinnym czy u pań z przebytą cukrzycą ciążową czy tych, które urodziły dzieci z masą urodzeniową powyżej czterech kilogramów.
— Nadmierne pragnienie, nadmierne oddawanie moczu i utrata masy ciała. To powinno skłonić nas do kontaktu z lekarzem. U ponad połowy chorych wspomniane wcześniej objawy nie wystąpią. Nie bez powodu mówi się, że to cichy zabójca. Polskie Towarzystwo Diabetologiczne zaleca, by w grupach ryzyka przeprowadzać badania przesiewowe w kierunku cukrzycy. Badanie w kierunku cukrzycy należy przeprowadzić raz w ciągu 3 lat u każdej osoby powyżej 45. roku życia. Ponadto, niezależnie od wieku, badanie to należy wykonać co roku u osób z następujących grup ryzyka: m.in. osób z otyłością, chorobami układu sercowo-naczyniowego, obciążeniem rodzinnym czy u pań z przebytą cukrzycą ciążową czy tych, które urodziły dzieci z masą urodzeniową powyżej czterech kilogramów.
— Na czym polega leczenie?
— Podstawą jest zmiana trybu życia: odpowiedni sposób żywienia, regularna aktywność fizyczna i włączenie leczenia farmakologicznego. Żyjemy obecnie w czasach wielu odkryć w diabetologii, dostępne są coraz bardziej nowoczesne terapie, które poprawiają wyrównanie metaboliczne cukrzycy, ale również obniżają śmiertelność z przyczyn sercowo-naczyniowych czy liczbę hospitalizacji. Leczenie cukrzycy to nie tylko dbałość o właściwy poziom glikemii, ale również m.in. poprawa profilu lipidowego czy właściwy poziom ciśnienia tętniczego. To również działanie interdyscyplinarne. Pacjent z cukrzycą musi być objęty opieką wielu specjalistów. Nie tylko lekarza rodzinnego, diabetologa, ale też powinny być pod regularną kontrolą neurologa, nefrologa, kardiologa i okulisty, a ponadto edukatorów i dietetyków.
— Podstawą jest zmiana trybu życia: odpowiedni sposób żywienia, regularna aktywność fizyczna i włączenie leczenia farmakologicznego. Żyjemy obecnie w czasach wielu odkryć w diabetologii, dostępne są coraz bardziej nowoczesne terapie, które poprawiają wyrównanie metaboliczne cukrzycy, ale również obniżają śmiertelność z przyczyn sercowo-naczyniowych czy liczbę hospitalizacji. Leczenie cukrzycy to nie tylko dbałość o właściwy poziom glikemii, ale również m.in. poprawa profilu lipidowego czy właściwy poziom ciśnienia tętniczego. To również działanie interdyscyplinarne. Pacjent z cukrzycą musi być objęty opieką wielu specjalistów. Nie tylko lekarza rodzinnego, diabetologa, ale też powinny być pod regularną kontrolą neurologa, nefrologa, kardiologa i okulisty, a ponadto edukatorów i dietetyków.
kajot
6 rad, jak nie dać się cukrzycy?
1. Zadbaj o właściwą dietę. Postaw na zbilansowane posiłki
To podstawa. Unikaj produktów wysokoprzetworzonych, fast foodów i nadmiernej ilości mięsa. Postaw na kasze oraz warzywa i owoce bogate w błonnik.
2. Kontroluj poziom cukru we krwi
Jeśli jesteś w grupie ryzyka, musisz się badać raz w roku. Twoje wyniki koniecznie musi zobaczyć lekarz rodzinny.
3. Pamiętaj o wypoczynku i odpowiedniej liczbie godzin snu.
Nawet przy idealnej diecie, musisz pamiętać o wypoczynku i o tym, by się wysypiać. To nieodzowne przy każdym typie schorzenia.
4. Rusz się z kanapy
Aby ćwiczenia skutecznie obniżyły poziom cukru we krwi, konieczny jest wysiłek trzy, cztery razy w tygodniu. Ważna jest częstotliwość. Mogą to być szybkie spacery, jogging, pływanie, taniec. Wybierz to, co lubisz.
5. Zrezygnuj ze słodyczy
Zamiast słodkiej przekąski, wybieraj raczej marchewkę lub sałatę. Unikaj lodów i ciastek. Sprawdzaj etykiety i skład produktów.
6. Bądź pod opieką specjalistów
Jeśli zauważasz nadmierne pragnienie, nagłe chudniecie, mimo regularnego jedzenia, koniecznie idź do lekarza. Lekarz rodzinny po wykonaniu badań skieruje cię do odpowiedniego specjalisty.
Komentarze (2) pokaż wszystkie komentarze w serwisie
Dodaj komentarz Odśwież
Zacznij od: najciekawszych najstarszych najnowszych
Dodawaj komentarze jako zarejestrowany użytkownik - zaloguj się lub wejdź przez
pioterte #2623696 | 188.147.*.* 15 lis 2018 03:33
To artykuł sponsorowany ? Bo merytorycznie - żenada
Ocena komentarza: warty uwagi (3) !
odpowiedz na ten komentarz
pokaż odpowiedzi (1)